Wynagrodzenie - przepisy i rodzaje

Czy i kiedy pracodawca może obniżyć wynagrodzenie?

8 maja 2020

5 z 5

Ocena: 5 z 5 | 12 głosów

12 głosów

16 komentarzy
Czy i kiedy pracodawca może obniżyć wynagrodzenie?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami pracodawca może obniżyć wynagrodzenie swoich podwładnych. Trzeba jednak wiedzieć, że nie ma on na tym polu całkowitej dowolności. Z jakich rozwiązań może skorzystać przedsiębiorca, czy może obniżyć wynagrodzenie pracownikowi? Kiedy pracownik powinien dochodzić swoich praw?

Gdy mowa o obniżaniu wynagrodzenia za pracę, to należy pamiętać, że każdy pracodawca może skorzystać z kilku opcji. Wybór metody zależy głównie od samego podmiotu zatrudniającego, jego oczekiwań czy też chęci negocjowania warunków z podwładnymi. Wśród wariantów wskazać należy na:

  • porozumienie stron,
  • wypowiedzenie zmieniające,
  • porozumienie zbiorowe (dotyczy ono wszystkich pracowników).

Takie rozwiązania, choć często przez zatrudnionych są postrzegane jako negatywne, pozwala przede wszystkim na uchronienie stanowisk pracy. Podmiot zatrudniający, który z uwagi na kryzys, realia gospodarcze lub koniunkturę ekonomiczną nie może pozwolić sobie na utratę płynności finansowej, ma możliwość wstrzymać się ze zwolnieniami.

Kiedy wypowiedzenie zmieniające?

Jedną z możliwości, którą pracodawca może zastosować, jest wyżej wymienione wypowiedzenie zmieniające. Ten wariant uregulowany został w Kodeksie pracy, zaś jego istota sprowadza się nie do zakończenia stosunku pracy, jaki zawarły strony, ale do modyfikacji warunków zatrudnienia. Trzeba zauważyć, że te sprowadzają się nie tylko do zakresu obowiązków pracownika czy miejsca wykonywania pracy, ale również do wymiaru etatu czy właśnie warunków płacy.

Pracodawca, który zdecyduje się na takie rozwiązanie, musi pamiętać, że jest zobowiązany wręczyć nowe warunki pracownikowi na piśmie. Te powinny być nie tylko konkretne, ale również precyzyjne – pracownik nie powinien mieć tu żadnych wątpliwości. Co więcej, podmiot zatrudniający, wręczając wypowiedzenie zmieniające, powinien podwładnego pouczyć o możliwości wniesienia sprzeciwu, czyli odmowy przyjęcia zaproponowanych mu warunków pracy lub płacy. Wówczas też, zgodnie z art. 42 § 3 Kodeksu pracy: umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia.

Szukasz pracy?

PRACOWNIK LADY MIĘSNEJ - ZIELONA GÓRA Ul. Dąbrówki

Golden Serwis Sp. z o. o.

  • 28-29 zł brutto / h
  • Zielona Góra
Dodana

Fizjoterapeutka / Fizjoterapeuta domowy

Integra Medica

  • praca regionalna
Dodana
Dodana

Technolog oczyszczania ścieków

Zakład Gospodarki Odpadami S.A. w Bielsku-Białej

  • Bielsko-Biała
Dodana
Dodana

Zapamiętaj!
Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych przez pracodawcę warunków, uważa się, że wyraził na nie zgodę. Pismo wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie o tej sprawie.

Co ciekawe, jeśli pracodawca nie umieści w piśmie zmieniającym pouczenia o domyślnej zgodzie w razie braku odmowy przyjęcia nowych warunków, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków i będzie ono wiążące.

Korzystne porozumienie zmieniające

Z punktu widzenia pracodawcy może mieć miejsce taka sytuacja, w której pracownik zgodzi się na zaproponowane zmiany. W takim przypadku wystarczy zawarcie stosownego porozumienia zmieniającego. W praktyce jest to też sposób, po który pracodawcy sięgają najchętniej i najczęściej. Ale zawarcie takiego porozumienia jest możliwe tylko wtedy, gdy obie strony godzą się na dokonanie zmian w treści umowy. Jeżeli pracodawca nie porozumie się z pracownikiem, nie będzie możliwe zastosowanie takiego rozwiązania.

Warto też wskazać, że istnieje duża różnica pomiędzy wypowiedzeniem a porozumieniem zmieniającym. W przypadku tego drugiego skutki następują z datą określoną przez strony. Oznacza to, że przykładowo, zmiana warunków umowy może nastąpić już w dniu zawarcia porozumienia.

Video

Porozumienie zbiorowe

Jeszcze innym rozwiązaniem jest skorzystanie z tzw. porozumienia zbiorowego. W tym przypadku zawierają porozumienie, na mocy którego możliwe jest stosowanie mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników, niż wynika to z zawartych umów. Takie rozwiązanie pozwala przede wszystkim uniknąć konieczności sięgania po wypowiedzenia lub porozumienia zmieniające. Dodatkowo pracodawca oszczędza czas, gdyż nie musi prowadzić rozmów czy negocjacji z każdym z podwładnych z osobna.

Podpisanie porozumienia zbiorowego automatycznie pozwala na zmienienie warunków zatrudnienia i to wszystkich pracowników, którzy zostali nim objęci. Z punktu widzenia zainteresowanych stron ważne jest przy tym, że jedną z przesłanek, która uzasadnia zawarcie takiego właśnie porozumienia, jest zła kondycja finansowa pracodawcy. Pojęcie to jednak jest nieostre i trzeba pamiętać, że w praktyce może w tej kwestii dochodzić do nadużyć.

Czy można obniżyć wynagrodzenie?

Jak wynika z powyższych informacji, pracodawca ma prawo do obniżenia pensji pracownika, choć nie może tego zrobić bez poinformowania go i dopełnienia niezbędnych formalności. Pracownik może, ale nie musi wyrazić zgodę na taką zmianę, w związku z czym dochodzi albo do podpisania porozumienia zmieniającego, albo do rozwiązania umowy. 

Warto wiedzieć!
Pracodawca ma prawo zmienić warunki wynagrodzenia pracownika, ale nie może przy tym złamać przepisów prawa pracy. Oznacza to, że w przypadku, gdy pracownik otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości minimalnej krajowej, nie może ono zostać obniżone. W takiej sytuacji rozwiązaniem dla firmy zmagającej się z problemami finansowymi jest zmniejszenie wymiaru etatu.

Zatrudniający może więc zmienić warunki płacowe w granicach prawa i dotyczy to zarówno obniżenia wynagrodzenia zasadniczego, jak i premii bądź dodatków, poza tymi przywilejami finansowymi, do których udzielania pracodawca zobowiązany jest Kodeksem pracy. Obniżenie pensji pracownika może także zdarzyć się wówczas, gdy dojdzie do potrącenia z pensji w ramach kary porządkowej wskutek naruszeń obowiązków pracowniczych. Jednak również w takim przypadku zatrudniony powinien być o tym informowany.

Niedopuszczalna jest sytuacja, gdy pracownik otrzymuje na konto znacznie pomniejszoną pensję i nie wie, dlaczego jego wynagrodzenie jest niższe. Wówczas koniecznie należy to wyjaśnić z pracodawcą, zawsze zresztą istnieje możliwość, że zaszła zwykła pomyłka.

To może Cię również zainteresować

Wynagrodzenie - wszystko co powinieneś o nim wiedzieć

Najczęściej zadawane pytania

Czy pracodawca może obniżyć wynagrodzenie pracownikowi?

Tak, pracodawca ma prawo zmienić warunki zatrudnienia, włącznie z warunkami płacy, jednak ma wówczas obowiązek poinformowania o tym pracownika w tzw. wypowiedzeniu zmieniającym. Przy czym oczywiście nie może zostać obniżona pensja o wysokości minimalnej krajowej.

Kiedy i jak pracodawca może obniżyć wynagrodzenie?

Pracodawca może w dowolnym momencie zdecydować o obniżeniu wynagrodzenia pracownika, musi jednak dopilnować formalności. Obniżenie pensji może się odbyć poprzez zawarcie porozumienia stron, wypowiedzenie zmieniające, lub porozumienie zbiorowe (dotyczące wszystkich pracowników firmy).

Czy pracownik może odmówić obniżenia pensji?

Tak, pracownik po otrzymaniu wypowiedzenia zmieniającego, w którym znajdują się informacje o zmianie płacy, ma możliwość złożenia odmowy przyjęcia zaproponowanych warunków. Wówczas w zależności od sytuacji może dojść do porozumienia stron bądź też rozwiązania umowy o pracę.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Patrycja Kosek

Dziennikarz

Specjalista digital marketingu, redaktor, copywriter i dziennikarz. Ma prawie 10 lat doświadczenia. Poza pisaniem i korektą zajmuje się zarządzaniem i optymalizacją treści, a także planowaniem i realizacją kampanii marketingowych oraz projektów link outreach na potrzeby SEO.

16 komentarzy

Brygida

Brygida

Warto zwrócić uwagę na to, że obniżenie pensji pracownika to nie jedyny sposób na przetrwanie trudnego okresu dla firmy. Zawsze można poszukać innych oszczędności, na przykład w ramach kosztów działalności, i zreorganizować firmy, nie dotykając wynagrodzeń pracowników. Dla mnie ważne jest zachowanie dobrych relacji z zatrudnionymi, więc staram się unikać takich sytuacji.
Robert

Robert

Przeraża mnie myśl, że pracodawca może zmienić warunki umowy bez mojej zgody. To nie fair, że muszę zaakceptować niższe płace czy gorsze warunki pracy tylko dlatego, że firma ma problemy finansowe. Mam nadzieję, że w moim przyszłym zatrudnieniu takie sytuacje mnie nie spotkają.
Marek Gabriel

Marek Gabriel

Wiedziałem o takim rozwiązaniu, jak wypowiedzenie zmieniające, ale nie do końca rozumiałem, na czym polega. Dzięki artykułowi już jasno widzę, co to znaczy i jakie są skutki dla mnie jako pracownika.
Gustaf

Gustaf

Często słychać, że pracodawcy próbują wykorzystać sytuację kryzysową i szykują się na zwolnienia. Jestem zdziwiony, że w przypadku porozumienia zbiorowego można stosować mniej korzystne warunki zatrudnienia pracowników. Myślałem, że prawo chroni pracujących i nie dopuszcza do takiego traktowania.
Optymistyczne

Optymistyczne

Czyli w jednym roku pracodawcą może porozumieniem zmieniającym przyzna mi 500zl podwyżki a potem np wypowiedzeniem zmieniającym zabrać 700zl... ale żeby nie było to może się chwalić, ze pracownicy co raku dostają podwyżki:) idealne przepisy uśmiałam sie do lez
Zainteresowany

Zainteresowany

Co w przypadku kiedy pracownik pracuje na umowę zlecenie z najniższą krajową. Czy pracodawca może wyznaczyć pracownika na 1/8 etatu, obniżając stawkę do 17.92 i jednocześnie
Olek

Olek

Witam a co w sytuacji gdy obecnie firma w której pracuję ma problemy finansowe i za porozumieniem zbiorowym obniżyli wszystkim wypłaty o dodatki co w normalnej sytuacji skutkowało by tym że po prostu zmienił bym pracę ale od 28dni leżę akurat połamany i nie mam możliwości zmiany miejsca pracy. Czy moje l4 ulegnie zmniejszeniu czy zostanie bez zmian?
dramat

dramat

Czyli w zasadzie nie ma znaczenia, czy jest się dobrym pracownikiem, czy nie. Jeśli pracodawca cie nie lubi to zrobi wszystko aby cie zwolnic/zmniejszyć wynagrodzenie i nie masz nic do gadania, nawet możliwości aby walczyć o sprawiedliwość, masakra. Mój kraj taki piękny
Lizard

Lizard

Dobrze poznać te wszystkie mechanizmy. Wtedy bogatsi w wiedzą nie zdziwimy się temu co się np. stało.
Marta k

Marta k

Czy jak jestem na l4 czy pracodawca może mi obniżyć pensje zasadnicza ( nie chodzi mi o 80% na l4) tylko czy jak jestem na.l4 i mam np 4000 brutto i np obniża do 3600
Adam

Adam

Pracodawca przed zakończeniem roku udziela podwyżki wynagrodzenia potwierdzoną aneksem do umowy na okres 3 miesięcy a po upływie tego okresu,od nowego roku obniża tą pensję takim samym aneksem do umowy. Poza tym informuje że szykuje się druga pula podwyżek od miesiąca marca,kiedy zostaną przesłane pieniądze z Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego.Miejscem pracy jest Uczelnia Wyższa.Czy pracodawca może postępować w ten sposób,nie informując o żadnych kłopotach finansowych i wpływu Covid na finanse firmy !?
LaLuśMosina

LaLuśMosina

własnie dzis sie dowiedziałem że mój szef obetnie nam 10 godzin(4 pracownikom), a dwóch biedzie zarabiac normalnie po staremu i to przy wszystkich.
Nikson 2000

Nikson 2000

Takie rzeczy są bardzo ważne, ale wiedza jakie są podstawy takiego działania jest niezbędna dla każdego. Dlatego cieszę się że mogłem poznać jak to w praktyce w ramach prawa może być realizowane.
Balbina

Balbina

Pracując w zakładzie pracy i wykonując pracę biurową, wie się ile wynosi wynagrodzenie. Można dostać dodatkowo nieraz premię uznaniowa lub regulaminową. Zdarza się czasami, że pracodawca obniży pracownikom wynagrodzenie. Dlaczego?? itd----- jest to ujęte w tym artykule.
Xenioa

Xenioa

Jeśli pracownik nie jest w stanie wpłynąć na te czynniki, to bez względu na to, jak dużą uwagę przywiązuje się do tego to pracodawca jest na wygranej pozycji. To są chyba szczególne przypadki.
jola

jola

To zawsze jest przykra sytuacja dla pracownika. W pewnych przypadkach mimo wszystko lepiej jest, że obniżone jest wynagrodzeni niż gdyby było zwolnienie z pracy czy jeszcze jakieś dyscyplinarne w papierach.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.