Spis treści
Pracownik młodociany – definicja
Pracodawca musi przede wszystkim wiedzieć, kim jest pracownik młodociany. Zgodnie z art. 190 § 1 Kodeksu pracy to osoba, która ukończyła 15 lat i nie przekroczyła 18. roku życia. Zasadniczo zabronione jest zatrudnianie pracowników poniżej 15. roku życia, choć od tej zasady ustawodawca przewidział kilka wyjątków. O jakich mowa?
Zasadniczo pracodawca nie może zatrudnić pracownika, który nie ukończył 15 lat. Wyjątkiem jest przyuczanie do zawodu, czyli przygotowanie zawodowe. Dotyczy to jednak tylko osób małoletnich nieposiadających kwalifikacji zawodowych.
Warto przy tym wiedzieć, że aby zatrudnić osobę poniżej 16 roku życia, niezbędne jest, by pracownik małoletni musi mieć zaświadczenie od lekarza, stwierdzające, że może wykonywać pracę określonego rodzaju.
Zatrudnianie młodocianych – podpisanie umowy
Zatrudnienie pracownika małoletniego w celu przyuczenia go do zawodu zasadniczo nie różni się od zatrudnienia kandydata aplikującego na dowolne stanowisko. Pracodawca musi więc pamiętać również o zupełnych podstawach. Jedną z nich jest podpisanie stosownej umowy, czyli, dokładnie mówiąc, umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.
Przygotowana przez pracodawcę umowa musi zawierać pewną pulę informacji, których podania wymaga ustawodawca. Zgodnie z art. 195 Kodeksu pracy w przygotowanej umowie z pracownikiem młodocianym niezbędne jest zamieszczenie następujących informacji:
- o rodzaju przygotowania zawodowego,
- o czasie trwania i miejscu odbywania przygotowania zawodowego,
- o sposobie, w jaki pracownik młodociany będzie dokształcał się teoretycznie,
- o wysokości wynagrodzenia, jakie będzie mu przysługiwało za wykonaną pracę.
Ponieważ z pracownikiem małoletnim pracodawca może zawrzeć jedynie umowę o pracę, w praktyce jest zobowiązany do prowadzenia jego akt osobowych. Taki wymóg ustawodawca egzekwuje od każdego pracodawcy zatrudniającego w oparciu o umowy o pracę. W przypadku pracowników młodocianych można zastosować także umowę cywilnoprawną.
Pracownik produkcji/magazynu
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Kielce
Inwentaryzacja w Niemczech – Niemiecka umowa, start od stycznia 2025!
OMS Inventories sp. z o.o.
- Niemcy
Zbrojenie / betonowanie w BB (zarób nawet 8 000 zł brutto)
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Bielsko-Biała
Specjalista ds. sprzedaży
Dobre Okna i Drzwi
- Cieszyn
Opieka nad seniorami w Niemczech, niemiecka umowa
IMS GmbH
- 15-16 € brutto / h
- Niemcy
Elastyczny czas pracy dla młodocianego
Jednym z obowiązków pracownika młodocianego jest dokształcanie się do ukończenia 18. Roku życia. W praktyce oznacza to, że podmiot zatrudniający takiego pracownika musi pamiętać o konieczności pogodzenia przygotowania zawodowego ze szkolnym grafikiem swojego podwładnego. W zależności od tego, jaką szkołę młodociany ukończył, będzie zobowiązany dokształcać się w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum lub w zakresie szkoły ponadgimnazjalnej.
Co to oznacza w praktyce? Zasadniczo pracownik młodociany ma zagwarantowaną możliwość elastycznej pracy. Dzięki takiemu rozwiązaniu może pogodzić teoretyczną naukę z praktyką, czyli praktyczną nauką zawodu.
Źródło: opracowanie na podstawie www.serwisy.gazetaprawna.pl.
Zatrudnianie młodocianych to korzyści dla pracodawcy
Choć przyuczenie do zawodu oznacza, że pracownik młodociany nie może wykonywać większości prac samodzielnie, to uczy się konkretnego fachu, specjalizuje w wąskiej dziedzinie. Pracodawca decydujący się na zatrudnienie pracownika młodocianego może mieć pewność, że w praktyce mury jego firmy opuści specjalista. To również doskonała okazja, by nauczyć zawodu młodocianego z myślą o tym, że po ukończeniu przygotowania zawodowego, pozostanie on w zakładzie pracy.
Zatrudnienie pracownika młodocianego wiąże się oczywiście z koniecznością wypłacania mu wynagrodzenia za pracę, jednak w tym przypadku pracodawcy odchodzą składki na Fundusz Pracy, o ile miesięczna stawka jest niższa niż minimalne ustawowe wynagrodzenie. A często zdarza się, że wynagrodzenie pracownika młodocianego jest stosunkowo niskie z oczywistych względów (szkolenie, przyuczanie, brak doświadczenia zatrudnionego).
Pracownik młodociany a prawo
Zatrudnianie młodocianych pracowników wiąże się z tym, że pracodawca musi przyłożyć większą uwagę do warunków ich pracy, a także zastosować się do obowiązku ochrony pracowników młodocianych. Taki pracownik powinien mieć gwarancję, że w pracy będzie miał odpowiednie warunki do rozwoju, zarówno fizycznego, jak i psychicznego.
Praca młodocianych jest zabezpieczona pewnymi regulacjami prawnymi. Zatrudnianie nieletnich wymaga przede wszystkim skierowania ich na badania lekarskie. Są to badania wstępne, które wykonuje się jeszcze przed przyjęciem do pracy, jak i okresowe czy kontrolne. Ochrona pracy młodocianych w tym aspekcie polega przede wszystkim na tym, że jeśli lekarz orzeknie, iż dany rodzaj pracy zagraża zdrowiu młodocianego, to pracodawca musi odstąpić od jego zatrudnienia lub jeśli taka sytuacja pojawi się już w trakcie stosunku pracy, to musi zlecić młodocianemu inny rodzaj pracy.
Jeśli jednak nie ma możliwości zmiany stanowiska pracy, to należy natychmiastowo rozwiązać umowę z pracownikiem młodocianym, wypłacając mu wynagrodzenie za okres wypowiedzenia i ekwiwalent pieniężny za przysługujący mu urlop wypoczynkowy.
Ochrona pracownika młodocianego to także skrócony czas jego pracy. Młodociani w wieku poniżej 16 lat mogą pracować tylko po 6 godzin dziennie, a do 18 roku życia po nie więcej niż 8 godzin. Delegowanie pracownika w tym wieku na nadgodziny jest zabronione. Pracodawca nie może wydłużać maksymalnego czasu pracy pracownika młodocianego, bo wtedy popełnia wykroczenie.
Przywilej młodszych pracowników to również wydłużona przerwa, jaka przysługuje w porównaniu do starszych zatrudnionych. Młodociani pracujący po więcej niż 4,5 godziny, mają prawo do minimum półgodzinnej przerwy, która wlicza się do ich godzin pracy. To bardzo ważna informacja dla pracodawców, którzy samodzielnie wyznaczają czas wykorzystania przerwy przez pracowników. Muszą oni pamiętać, że osoby młodociane powinny otrzymać możliwość przynajmniej 30 minutowego odpoczynku w trakcie pracy.
