Urlop wychowawczy

Urlop wychowawczy a emerytura

18 grudnia 2019

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 19 głosów

19 głosów

26 komentarzy
Urlop wychowawczy a emerytura
Urlop wychowawczy przysługuje rodzicom i opiekunom prawnym dziecka, do ukończenia przez nie lat 6, bądź w przypadku dziecka niepełnosprawnego – 18 lat. Do 1999 roku urlop wychowawczy był okresem nieskładkowym, jednak wraz ze zmianami, obecnie wlicza się on w okres składkowy. Tym samym, czas, w którym sprawuje się osobistą opiekę nad dzieckiem, wlicza się do emerytury i ma wpływ na jej wysokość.

Maksymalny okres urlopu wychowawczego wynosi 36 miesięcy. Można go udzielić obojgu rodzicom – zarówno ojcu, jak i matce, ale też opiekunom prawnym dziecka. Prawo do tego rodzaju urlopu przysługuje wszystkim zatrudnionym, których łączy z pracodawcą stosunek pracy. Jest jednak pewien warunek – muszą legitymować się łącznym stażem pracy wynoszącym minimalnie 6 miesięcy – dotyczy to pracy u wszystkich pracodawców, a także okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Urlop wychowawczy nie jest płatny, w czasie jego trwania pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie, ale może się starać o różnego rodzaju dodatki. Podpowiadamy, jak wliczyć urlop wychowawczy do emerytury, komu przysługuje taka możliwość oraz jak w takim przypadku rozliczyć się z ZUS-em.

Czy urlop wychowawczy wlicza się do emerytury?

Ustawa z 1 października 2017 roku podaje, że powszechny wiek emerytalny, który umożliwia korzystanie ze świadczeń, to:

  • 60 lat – dla kobiet
  • 65 lat – dla mężczyzn

Emeryturę wypłaca Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. Niezbędnym warunkiem, aby skorzystać ze świadczeń emerytalnych, jest regularne opłacanie ubezpieczenia społecznego, emerytalnego i rentowego, w związku z przepracowaniem określonego czasu jako pracownik. Na emeryturę można przejść po ukończeniu aktywności zawodowej. Pracownik może sam zadecydować, kiedy to nastąpi. Nawet jeżeli pracownik osiągnie wiek emerytalny, nie musi przechodzić na emeryturę i może kontynuować pracę.

Wysokość emerytury zależy od okresów składkowych i nieskładkowych:

Okresy składkowe i nieskładkowe:

  • okres składkowy – to czas odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne, np. podczas aktywności zawodowej wykonywanej na podstawie umowy o pracę lub podczas dobrowolnego opłacania ubezpieczenia (np. będąc na bezpłatnym urlopie, można samodzielnie opłacać składki);
  • okres nieskładkowy – dotyczy czasu, który jest brany pod uwagę podczas ustalania kwoty świadczenia emerytalnego. Dana osoba nie była wówczas aktywna zawodowo, np. była studentem, rencistą lub pobierała zasiłek chorobowy.

Obydwa okresy są uwzględniane podczas określania wysokości świadczeń emerytalnych. Jednym z okresów jest także czas urlopu wychowawczego, podczas którego pracownikowi należy się ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz zdrowotne. Co prawda, podczas tego urlopu osoba nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia, ale ubezpieczenie społeczne jest finansowane przez ZUS.

Szukasz pracy?

Fizjoterapeutka / Fizjoterapeuta domowy

Integra Medica

  • praca regionalna
Dodana

Pracownik fizyczny

MGsolutions MGJJ Sp. z o. o. Sp. k.

  • 10 000-13 000 zł brutto / mc
  • Niemcy
Dodana
Dodana

PRACOWNIK LADY MIĘSNEJ - ZIELONA GÓRA Ul. Dąbrówki

Golden Serwis Sp. z o. o.

  • 28-29 zł brutto / h
  • Zielona Góra
Dodana
Dodana

Urlop wychowawczy nie zawsze był traktowany jako okres składkowy. Licząc wysokość świadczeń emerytalnych, przed 1999 rokiem, nikt nie brał go pod uwagę. Kobiety, które były na urlopie przed rokiem 1999, posiadały mniejszy kapitał początkowy i tym samym niższą emeryturę. Zmiany nastąpiły po 1999 roku, w którym kobiety mogły ubiegać się o przeliczenie kapitału jeszcze raz, tym razem uwzględniając urlop wychowawczy.

Okres urlopu a lata pracy Okres urlopu wychowawczego, w dniu jego zakończenia, wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Art. 186 ust. 5 Kodeksu Pracy

Z przywołanego przepisu jasno wynika, że dopiero po zakończeniu urlopu wychowawczego, okres ten zostanie wliczony do stażu pracy danego pracownika, i na jego podstawie przeliczona zostanie emerytura. Dla osób przebywających na urlopie wychowawczym podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wynosi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Wyższa emerytura za urlop wychowawczy

Należy pamiętać, że każdy pracownik, który spełnia odpowiednie warunki, ma prawo do negocjowania wyższej kwoty świadczenia emerytalnego. Co prawda, co roku państwo stara się o waloryzację, ale również  pracownik osobiście może ubiegać się o wyższą emeryturę. Jednym sposobem jest odpowiednie przeliczenie kapitału początkowego, wliczając do niego urlop wychowawczy.

Być może jesteś osobą, która opiekowała się dzieckiem przed rokiem 1999 podczas urlopu wychowawczego? Wówczas warto złożyć wniosek o ponowne przeliczenie kapitału początkowego – może okazać się, że należy Ci się wyższa emerytura za urlop wychowawczy. Wszystko z tego względu, że obecnie urlop wychowawczy jest traktowany jako okres składkowy, wcześniej był to okres nieskładkowy. Ta różnica wpływa znacząco na wysokość kapitału początkowego, a tym samym na wielkość świadczeń emerytalnych.

Emerytura matczyna

Od 1 marca 2019 obowiązuje Ustawa o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, która zapewnia świadczenie emerytalne kobietom, które wychowały co najmniej 4 dzieci. Emeryturę „mama 4 plus” mogą otrzymać również ojcowie, którzy wychowali minimum 4 dzieci, ale tylko w sytuacji, jeśli kobieta zmarła, lub porzuciła rodzinę i ojciec sprawował nad dziećmi samodzielną opiekę. Wysokość świadczenia „mama 4 plus” będzie na poziomie najniższej emerytury, która po waloryzacji w roku 2019 wynosi 888,25 zł netto.

Z programu Mama 4 plus skorzysta:

  • 65 000 osób, które nie mają prawa do emerytury lub renty
  • 20 800 osób, które pobierają świadczenia poniżej najniższej emerytury

Emerytura z ZUS-u a urlop wychowawczy

Zanim nastąpiła zmiana ustawy dotyczącej świadczenia emerytalnego, składki za osoby, które były na urlopie wychowawczym po 31 grudnia 1998 roku, regulował budżet państwa. Zmiany w ustawie spowodowały, że kobiety, które urodziły dziecko oraz były aktywne zawodowo przed 1 stycznia 1999 roku, mogą obliczyć swój kapitał początkowy, uwzględniając okres urlopu wychowawczego. Jeżeli dodatkowo na dziecko przysługiwał im dodatek pielęgnacyjny, wówczas okres składkowy można zwiększyć jeszcze o 3 lata.

Wszystkie osoby, które posiadają już wyliczony kapitał początkowy, mogą zgłosić się do ZUS-u z prośbą o jego ponowne przeliczenie. Wówczas mogą skorzystać z zasad wprowadzonych po reformie, według których urlop wychowawczy wpływa na wysokość emerytury. Do jednostki ZUS należy złożyć osobiście lub przesłać pocztą odpowiedni wniosek. Dla ułatwienia całej procedury, ZUS przygotował specjalny wzór dokumentu, który wystarczy wypełnić własnymi danymi. Dokument dostępny jest na stronie internetowej lub bezpośrednio w placówkach ZUS. Jego symbol to ZUS Kp-3. Wniosek może być również złożony przez osoby, które od dłuższego czasu pobierają już emeryturę.

Do wniosku o przeliczenie kapitału początkowego należy dołączyć:

  • kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych (formularz ZUS ERP-6),
  • świadectwa pracy lub zaświadczenia od pracodawców, które potwierdzają okresy zatrudnienia, albo inne dowody o okresach składkowych i nieskładkowych przed 1999 r.,
  • zaświadczenia, w tym o zatrudnieniu i wynagrodzeniu przed 1999 r., które wystawia pracodawca lub jego następca prawny (mogą być na formularzu ZUS Rp-7),

albo:

  • legitymację ubezpieczeniową z wpisami o zatrudnieniu i wynagrodzeniu.

Osoby aktywne zawodowo, które mają już określoną wysokość kapitału początkowego, ale wciąż pracują, nie są zobowiązane do występowania z prośbą o ponowne przeliczenia kapitału. Mogą to zrobić dopiero po przejściu na emeryturę. Nie ogranicza ich żaden termin. Nie muszą również ponownie wysyłać wszystkich dokumentów z potwierdzeniem zatrudnienia, umową o pracę i wysokością zarobków. Po wysłaniu odpowiedniego wniosku, ZUS rozpatrzy kapitał ponownie, uwzględniając wszystkie aktualne zmiany. Osoby te muszą jednak zawrzeć we wniosku informację, że kapitał był już przeliczany.

Podsumowując, obecnie w kwestii emerytury obowiązuje ustawa ze zmianami, które nastąpiły w 1999 roku. Według prawa, jeżeli korzystaliśmy z urlopu wychowawczego, mamy możliwość zwiększenia kapitału początkowego, a tym samym, zwiększenia wysokości świadczenia emerytalnego. Warto więc pamiętać, że każdy, u którego urlop nie wliczał się do kapitału, może wnioskować do ZUS-u o jego ponowne przeliczenie. Analogicznie każda osoba, która jest obecnie, była lub będzie na urlopie wychowawczym, również może mieć pewność, że ten okres wliczy się w kapitał początkowy, zwiększając wysokość emerytury.

To może Cię również zainteresować

Wniosek o urlop wychowawczy

Najczęściej zadawane pytania

Czy urlop wychowaczy wlicza się do emerytury?

Po zmianie przepisów dotyczących okresów składkowych i nieskładkowych, która miała miejsce w 1999 roku, urlop wychowawczy zaliczany jest to okresu składkowego i wlicza się do emerytury.

Co jest emerytura matczyna?

Emerytura matczyna, czyli program Mama 4+ to świadczenie emerytalne, które mogą pobierać kobiety, które ukończyły 60 rok życia i wychowały minimum 4 dzieci. Świadczenie mogą pobierać również mężczyźni, ale tylko w sytuacji, gdy kobieta zmarła, lub porzuciła rodzinę.

Ile wynosi podstawa wymiaru składek dla osób na urlopie wychowawczym?

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe dla osób przebywających na urlopie wychowawczym wynosi 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

26 komentarzy

Ngd

Ngd

Nie powinien się wliczać bo to nie praca. Lenie i tyle
koleś

koleś

Dobrze wiedzieć, że urlop wychowawczy wpływa na wysokość emerytury. Odpowiednio wcześniej podjęte decyzje mogą pozytywnie wpłynąć na stabilność finansową w przyszłości.
Michael

Michael

Mimo, że obecnie jestem bezrobotny, to artykuł ten pokazuje mi, jakie korzyści wynikają z bycia aktywnym zawodowo, a także że trzeba pamiętać o swoich prawach i możliwościach.
stud. prac. Marian

stud. prac. Marian

Cieszę się, że urlop wychowawczy może zostać wliczony do emerytury. To ważna informacja dla mnie jako osoby planującej w przyszłości, jak zapewnić sobie stabilne źródło dochodu.
Jurik

Jurik

Bardzo cenna informacja dla pracodawców, którzy chcą móc oferować urlop wychowawczy swoim pracownikom i wiedzieć, jak ten okres wpłynie na wysokość emerytur.
Hanna ZS

Hanna ZS

A co zrobić jak mam wiek emerytalny a dziecko urodziłam w 2004 roku i nie mam wliczonego tego okresu do rmerytury?Czy ktoś ma wiedzę na ten temat?
Izabela

Izabela

Kobiety, które wracały do pracy po macierzyńskim dokonywały wyboru...głównie finansowego. Ja uważam że wychowanie dziecka jest sprawa najistotniejszą i korzystałam z urlopu wychowawczego. Zeby nie było tak różowo dopiszę że sytuacja materialna była trudna, ale cos za coś, jedna wybiera MIEĆ inna BYĆ....MATKĄ. Pozdrawiam zatem
Helena

Helena

Zaliczenie okresu urlopu wychowawczego do okresów składkowych i zastosowanie tego wstecz jest niesprawiedliwe w stosunku do tych kobiet, które po macierzyńskim wracały do pracy. A może powinno im się coś za to dopisać do kapitału początkowego?
henryka11

henryka11

Fajnie by było jakby przedstawiając okresy takiego urlopu ktoś przekazał szybko wyliczenia jak to potem ma wpływ na emeryturę.
Daniel

Daniel

Dobrze, że czasami można przeliczyć emeryturę jeszcze raz i zyskać na tym. Kto wie co będzie w przyszłości. I tak nigdy nie dogonimy takich Niemców co sobie na emeryturze zwiedzają świat bo ich na to stać.
Antonina

Antonina

Czy będąc na emeryturze nauczycielskiej mam prawo do przeliczenia kapitału początkowego z tytułu urlopu macierzyńskiego?
TERESA

TERESA

Moja córka ma 2 dzieci część urlopu wykorzystała ale nie wykorzystała 6- lat urlopu a drugie dziecko ukończy 6 lat dopiero za rok czy musi wykorzystać tyle miesięcy żeby w sumie było 6 lat aby miała wliczone pełne 6 lat do emerytury czy będzie wiała 3 lata wliczone bo obecnie pracuje czy ma wziąść urlop wychowawczy będę wdzięczna o odpowiedź pozdrawiam
Maria

Maria

W latach 1984-1987 pracowałam na 1/2 etatu i wychowywałam dziecko do lat 4 osiągając niski dochód. Czy każde 6 miesięcy w roku powinnam mieć doliczone jako okresy składkowe z przelicznikem 1,3%
geometra

geometra

Jak się ma to stwierdzenie do: Art. 7. Okresami nieskładkowymi są następujące okresy: (...) 5) przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty okresy urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących opiekujących się małymi dziećmi, innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych oraz okresy niewykonywania pracy – z powodu opieki nad dzieckiem:...
Baszka

Baszka

Z tego co czytam to kobiety które po urlopie macieżyńskim wracały do pracy i nie korzystały z urlopów wychowawczych będą strasznie pokrzywdzone przez te nowe przeliczniki 1,3 dla wychowawczych . Mimo że ja pracowałam po urlopie macieżyńskim to nie mam tak wysokiego przelicznika.Strasznie to jest niesprwiedliwe bo oprócz tego że zajmowałam się dzieckiem ,pracą to musiałam płacić za nianię lub przedszkole..
Emilia

Emilia

W lipcu 1981 roku ze względu na choroby córki urodzonej w listopadzie 1976 roku musiałam przerwać pracę( wówczas urlop wychowawczy przysługiwał na dziecko do ukończenia 4 roku życia) . Do pracy wróciłam we wrześniu 1983 roku. Mam pytanie czy ten okres czasu wliczy mi się do stażu emerutalnego
Dorota W.

Dorota W.

Pracuję w ramach umów o pracę od 1986 r. W latach 90-tych urodziłam dwójkę dzieci. Nie korzystałam z urlopu wychowawczego, po zasiłku macierzyńskim wracałam do pracy. Czy ZUS uwzględni niewykorzystany urlop wychowawczy do lat pracy (okresów składkowych bądź nieskładkowych) ?
Rava 2

Rava 2

Niestety zus mi uznał że w 83 r byłam na urlopie bezpłatnym a w świadectwie pracy mam wpisane urlop wychowawczy od 82 do 84 co mam dalej zrobić
Krystyna

Krystyna

Nie napisano o liczeniu podstawy kapitału początkowego w przypadku dodatkowego zatrudnienia w wymiarze 1/2 etatu przebywając jednocześnie na urlopie wychowawczym. Chodzi przede wszystkim czy te miesiące należy wyłączyć z roku w którym np 3 miesiące zatrudnienia na urlopie wychowawczym na 1/2 etatu a pozostałe 9 miesięcy to już zatrudnienie w pełnym wymiarze po urlopie wychowawczym. Czy z kolejnych 10 ciu lat wyłączyć te 3 miesiące zatrudnienia na 1/2 etatu na urlopie wychowawczym bo wiadomo, że są niekorzystne . Czy wynagrodzenie z 11 miesięcy zatrudnienia po urlopie wychowawczym porównać proporcjonalnie do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu z tytułu zatrudnienia po urlopie wychowawczym tj. 11 miesięcy.
Ewa W

Ewa W

Nie napisano ile lat urlopu wychowawczego zalicza się do emerytury. Mam troje dzieci i z tego urlopu wliczono mi tylko 6 lat.
Jolanta K

Jolanta K

Urlop wychowawczy jest jednym z urlopów związanych z rodzicielstwem. Do ilu lat, komu on przysługuje, czy wlicza się on do emerytury fajnie ujęliście w tym artykule. Ciekawe informacje, które mnie osobiście zainteresowały są w tym artykule: "Emerytura z ZUS-u a urlop wychowawczy"
Francesca

Francesca

Wykorzystałam 36 miesięcy urlopu wychowawczego. Księgowa powiedziała, a zresztą pisze też to w tym artykule, że ten urlop wlicza się do emerytury i ma wpływ na jej wysokość. Wiem, że coraz mniej osób korzysta z tego urlopu...
Pamnikan

Pamnikan

Zasiłek rodzicielski i urlop mogą się rozpocząć po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Oboje rodzice otrzymują coś. Urlop wychowawczy ma swoje ścisłe zasady.
totolotek

totolotek

Urlop wychowawczy jest przyznawany na pisemny wniosek pracownika. Urlop ten może być wykorzystany natychmiast po skorzystaniu z urlopu macierzyńskiego.
Damian

Damian

Urlop wychowawczy dzisiaj także biorą mężczyźni częściej nawet jeżeli jest on nie związany z wynagrodzeniem. Jeżeli kobieta jest w stanie i może pracować a zarabia korzystniej toi dlaczego nie?
kola

kola

Dobrze, że zmniejszyli dla kobiet wiek emerytalny. Przecież jeżeli ktoś chce pracować to jeszcze może, a ci co nie chcą także mają jakby to co sobie życzą. Tak to jest.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.