Spis treści
Zobacz też: Wzór wniosku o indywidualny czas pracy
Czym jest indywidualny rozkład czasu pracy?
Rozkład czasu pracy w formie standardowej zazwyczaj polega na tym, że dany pracownik wykonuje pracę przez 8 godzin dziennie, 5 dni w tygodniu. Istnieje jednak system czasu pracy odbiegający od tej zasady, a mianowicie indywidualny rozkład czasu pracy.
Takie rozwiązanie polega na tym, że najczęściej z powodu wyjątkowej sytuacji życiowej lub stanu zdrowia pracownik ma możliwość wykonywania swoich obowiązków zawodowych w innych terminach niż pozostałe osoby pracujące w danym zakładzie. W takim przypadku grafik pracy tworzony jest w taki sposób, aby w jak największym stopniu uwzględnić konkretne potrzeby zgłoszone przez danego pracownika.
Jakie korzyści za sobą niesie indywidualny rozkład czasu pracy?
Najważniejszą zaletą indywidualnego rozkładu czasu pracy jest fakt, że grafik jest dostosowany do specyficznej sytuacji rodzinnej danego pracownika. Przykładowo: osoba, która musi zajmować się ciężko chorym członkiem rodziny, może wykonywać obowiązki zawodowe tylko wtedy, gdy ktoś inny jest już w domu.
Dzięki indywidualnemu rozkładowi pogodzenie obowiązków rodzinnych z wykonywanym zawodem nie stanowi już żadnego problemy. Jest to także świetny system, gdy kobieta zachodzi w ciążę bądź gdy zmagamy się z poważną chorobą, która wiąże się z wyjątkowo częstymi wizytami w szpitalu.
Technolog oczyszczania ścieków
Zakład Gospodarki Odpadami S.A. w Bielsku-Białej
- Bielsko-Biała
Młodszy Specjalista ds. Windykacji/Fakturzysta (k/m)
Coral Travel Poland
- Warszawa
Asystent w dziale zakupów
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Stargard
Praca w magazynie z artykułami bio
Kirsch Services Sp. z o.o. Sp. K
- Niemcy
Fizjoterapeutka / Fizjoterapeuta domowy
Integra Medica
- praca regionalna
Indywidualny czas pracy - ograniczenia
Indywidualny czas pracy nie może naruszać określonych zasad, które obowiązują wszystkich pracowników zatrudnionych na umowę o pracę. Mianowicie:
- obowiązuje zakaz przekraczania maksymalnego dobowego wymiaru czasu pracy,
- nie można wykonywać pracy przez więcej niż 5 dni w tygodniu,
- należy stosować zasady dot. odpoczynku w trakcie doby,
- nie wolno wykonywać pracy w niedziele i święta.
Komu przysługuje indywidualny rozkład czasu pracy?
W artykule 142 Kodeksu pracy czytamy, że "Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty". Wniosek o wprowadzenie indywidualnego rozkładu czasu pracy może złożyć każda osoba zatrudniona na umowę o pracę. Nie ma tutaj żadnego znaczenia, czy umowa jest na czas nieokreślony czy określony.
Indywidualny czas pracy polega na takim dostosowaniu godzin wykonywania przez danego pracownika swoich obowiązków zawodowych, aby odpowiadało to jego potrzebom. W ramach indywidualnego rozkładu czasu pracy istnieje również możliwość zmiany dni wykonywania pracy bądź wprowadzenia innych pór przerw w pracy.
Jak napisać wniosek o indywidualny czas pracy?
O czym należy pamiętać pisząc wniosek o indywidualny czas pracy? Okazuje się, że polski ustawodawca nie stworzył wzoru takiego dokumentu. Oznacza to, że każda osoba, która chciałaby przejść na indywidualny czas pracy, może napisać taki wniosek samodzielnie. W internecie można znaleźć sporo wzorów tego dokumentu, dlatego też sporządzanie wniosku nie powinno stanowić większego problemu.
Co ciekawe, wniosku o indywidualny czas pracy nie trzeba nawet uzasadniać, jednak warto to uczynić, ponieważ wówczas będzie większe prawdopodobieństwo, iż nasz wniosek zostanie przez pracodawcę zaakceptowany. Są jednak określone sytuacje, kiedy pracodawca ma obowiązek wyrażenia zgody na indywidualny rozkład czasu pracy.
Jak należy uzasadnić wniosek o indywidulany rozkład czasu pracy?
W świetle prawa pracownik nie ma obowiązku uzasadniania złożonego przez siebie wniosku o indywidualny czas pracy. To z kolei powoduje, że pracodawca najprawdopodobniej nie przychyli się do naszej prośby.
Z tego względu w składanym wniosku warto szczegółowo wskazać argumenty, które przemawiają za tym, że powinniśmy przejść na omawiany tryb wykonywania pracy. Uzasadnieniem może być np. poważna choroba - nasza lub członka rodziny czy ciąża.
Indywidualny czas pracy - czy pracodawca może odmówić?
Samo złożenie wniosku o indywidualny czas pracy wcale nie oznacza, że będziemy mogli wykonywać swoje obowiązki zawodowe w takiej formule. Pracodawca ma prawo do tego, by nie przychylić się do naszej prośby. Wszystko zależy od tego, w jaki sposób uzasadniliśmy swoją prośbę. Istnieje określona kategoria sytuacji, w których pracodawca nie może odmówić akceptacji wniosku o indywidualny czas pracy.
Kiedy pracodawca powinien zaakceptować wniosek o indywidualny czas pracy?
W artykule 142 Kodeksu pracy czytamy, że pracodawca powinien wydać zgodę na indywidualny czas pracy, gdy:
- pracownik spodziewa się dziecka,
- żona pracownika jest w zagrożonej ciąży,
- pracownik jest rodzicem dziecka niepełnosprawnego bądź "dziecka posiadającego odpowiednio opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczenie o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych".
Paragraf 2 art. 142 mówi jasno, że pracodawca może odmówić uwzględnienia wniosku mimo spełnienia powyższych przesłanek, jeżeli jest to niemożliwe z powodu specyfiki organizacji pracy bądź rodzaju pracy wykonywanej przez pracownika. Pracownik powinien zostać powiadomiony o przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku w formie papierowej lub elektronicznej.
- Indywidualny rozkład czasu pracy pozwala pracownikom na dostosowanie swojego grafiku pracy do wyjątkowych sytuacji życiowych lub stanów zdrowia.
- Główną zaletą takiego rozwiązania jest możliwość pogodzenia obowiązków rodzinnych z wykonywanym zawodem, co jest istotne w przypadkach ciężkiej choroby czy ciąży.
- Pracodawca może ustalić indywidualny rozkład czasu pracy na pisemny wniosek pracownika, który niekoniecznie musi być uzasadniony, ale warto przedstawić argumenty przemawiające za taką zmianą.
- W niektórych sytuacjach, jak oczekiwanie na dziecko czy opieka nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, pracodawca ma obowiązek wyrażenia zgody na indywidualny rozkład czasu pracy.
