Spis treści
Zgodnie z regulacjami dotyczącymi prawa pracy, które były stosowane do 25 kwietnia 2023 roku, jedynie kursy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy były traktowane jako część czasu pracy. Takie szkolenia odbywały się w czasie godzin pracy i były finansowane przez pracodawcę. Jednak od 26 kwietnia 2023 roku, możliwe jest wliczanie do czasu pracy również innych szkoleń zawodowych.
Zmiany w rozliczaniu szkoleń w 2023 roku
Od 26 kwietnia 2023 roku zaczęła obowiązywać nowa regulacja zawarta w artykule 9413 Kodeksu pracy, wprowadzona w ostatniej nowelizacji. Zgodnie z tym przepisem, pracodawca ma obowiązek finansować szkolenia pracowników, które są konieczne do wykonywania określonego rodzaju pracy lub pracy na danym stanowisku. Takie szkolenia mogą wynikać z:
- układu zbiorowego pracy,
- regulaminu,
- przepisów prawa,
- umowy o pracę,
- polecenia przełożonego.
Powinny odbywać się, o ile to możliwe, w godzinach pracy. Jeśli szkolenie odbywa się poza normalnymi godzinami pracy i spełnia warunki wspomnianego przepisu, to jest wliczane do czasu pracy.
Nowe regulacje jasno określają, że szkolenia związane z pracą, które są obowiązkowe na mocy przepisów lub polecenia pracodawcy, są finansowane przez pracodawcę i zaliczane do czasu pracy. Ta zmiana ma znaczący wpływ na sposób rozliczania czasu pracy dla szkoleń odbywających się po godzinach pracy czy w weekendy. Jednak pojawiły się pewne wątpliwości co do tego, jak nowe przepisy wpłyną na regulacje dotyczące podnoszenia kwalifikacji zawodowych i zawierania umów szkoleniowych.
Jakie są obowiązki pracodawców w kwestii szkoleń?
Pracodawcy mają obowiązek informować nowo zatrudnionych pracowników o zakresie ich obowiązków, sposobie pracy na przydzielonych stanowiskach oraz o ich podstawowych prawach. Kluczowe jest również, aby pracodawcy wprowadzali pracowników w przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na danym stanowisku. W tym celu pracodawca powinien dostarczać szczegółowe instrukcje i wskazówki związane z bezpieczeństwem i higieną pracy. To szkolenie odbywa się na samym początku zatrudnienia.
Kucharz / Kucharka
Agencja Zatrudnienia HR SIGMA
- Bielsko-Biała
Zalewacz wirników, pakieciarz
CELMA INDUKTA Spółka Akcyjna
- Cieszyn
Pracownik produkcji
Agencja Zatrudnienia KS Service S.A.
- 4 999-5 000 zł brutto / mc
- Tarnowo Podgórne
Specjalista ds. Sprzedaży
Agencja Zatrudnienia HR SIGMA
- Cieszyn
Pracownik produkcji
Agencja Zatrudnienia KS Service S.A.
- Kutno
Ważne jest, żeby zadania informacyjne pracodawcy nie ograniczały się tylko do wymogu zapoznania się pracownika z regulaminami pracy oraz innymi instrukcjami i przepisami dotyczącymi jego stanowiska pracy. Taka interpretacja wynika z orzeczenia Sądu Najwyższego z 29 maja 2007 roku (sygn. II PK 317/06).
Chociaż kodeks pracy zawiera przepisy dotyczące urlopu szkoleniowego dla pracowników podnoszących kwalifikacje zawodowe – w tym przypadku pracownik otrzymuje wynagrodzenie za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnienia z pracy w części lub całości dnia pracy – taki urlop jest udzielany w dni robocze zgodnie z harmonogramem pracy pracownika.
Szkolenie a prawo pracownika do odpoczynku
Część szkoleń może odbywać się w weekendy, a to może zajmować więcej niż jeden dzień. W każdym z tych przypadków podmiot zatrudniający musi pamiętać, że pracownik ma prawo do odpoczynku. Inaczej mówiąc, szkolenia takie nie mogą naruszać jego prawa do nieprzerwanego, 11-godzinnego odpoczynku dobowego, jak i 35-godzinnego odpoczynku tygodniowego.
W takim przypadku pracodawca powinien kierować się przepisami, które odnoszą się choćby do odbywania podróży służbowej. Mowa o § 3 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 roku w sprawie usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy. Jeżeli jednak pracodawca nie dopełni swojego obowiązku w tym zakresie, to musi liczyć się z ewentualną karą grzywny. Jej wysokość waha się w granicach od 1 000 do 30 000 zł (art. 281 Kodeksu pracy).
Co warto wiedzieć o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych?
Szkolenie personelu jest kluczowym aspektem zarządzania zasobami ludzkimi, które ma na celu rozwijanie umiejętności pracowników i poprawę wydajności pracy. Z punktu widzenia zarządzania ważne jest zrównoważenie czasu poświęconego na szkolenia z innymi obowiązkami pracowniczymi.
Według polskiego prawa, czas pracy obejmuje okres, gdy pracownik jest do dyspozycji pracodawcy w miejscu pracy lub innym wyznaczonym miejscu. To oznacza, że nie tylko realna praca, ale również okresy, gdy pracownik jest dostępny dla pracodawcy, wliczają się do czasu pracy.
Pracownicy, którzy uczestniczą w szkoleniach lub kursach mających na celu podniesienie ich kwalifikacji zawodowych, mogą ubiegać się o urlop szkoleniowy. Jest to czas wolny od pracy, który umożliwia pracownikowi uczestnictwo w szkoleniach, egzaminach, czy przygotowanie pracy dyplomowej.
Urlop szkoleniowy jest zazwyczaj przyznawany w szczególnych przypadkach, takich jak:
- zdawanie egzaminów eksternistycznych,
- przystąpienie do egzaminu maturalnego,
- podejście do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie,
- przygotowanie i obrona pracy dyplomowej.
Podczas urlopu szkoleniowego pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Ponadto zatrudnionym może być również udzielone zwolnienie z pracy na część dnia lub cały dzień, aby umożliwić im uczestnictwo w obowiązkowych zajęciach. I tu pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Osoba dążąca do podniesienia swoich kwalifikacji zawodowych ma możliwość korzystania z urlopu szkoleniowego oraz zwolnień z pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Jest to istotne wsparcie umożliwiające rozwój osobisty i zawodowy w ramach istniejącego stosunku pracy.
Podsumowanie
Nowe przepisy wprowadzone w kwietniu 2023 roku wprowadzają istotne zmiany w sposobie rozliczania czasu pracy związanego ze szkoleniami pracowników. Mają na celu lepsze uwzględnienie roli szkoleń zawodowych i ich wpływu na rozwój zawodowy pracowników oraz efektywność pracy. Z jednej strony, obowiązek finansowania szkoleń przez pracodawcę i włączania ich do czasu pracy stanowi dodatkowe obciążenie dla firm, z drugiej jednak strony, promuje ciągłe kształcenie i podnoszenie kwalifikacji pracowników, co przyczynia się do rozwoju rynku pracy i konkurencyjności przedsiębiorstw.
Pracodawcy powinni być świadomi swoich nowych obowiązków oraz konieczności dostosowania polityki szkoleniowej do aktualnych przepisów. Ważne jest, aby zapewnić pracownikom możliwość podnoszenia ich kwalifikacji w godzinach pracy, przy jednoczesnym zachowaniu prawa do odpoczynku i zgodnie z obowiązującymi regulacjami.
To może Cię również zainteresować
