Spis treści
Prawo pracownika do przywrócenia pracy
Pracodawca może rozstać się z pracownikiem m.in. przez rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Tak zwana dyscyplinarka jest jednak dopuszczona tylko w określonych przypadkach. Jeżeli natomiast umowa została rozwiązana ze skutkiem natychmiastowym w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami, to osoba zwolniona ma prawo dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej.
Zgodnie bowiem z art. 45 § 1 Kodeksu pracy: w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy stosownie do żądania pracownika orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.
Uzasadnione i nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę
W przypadku umów na czas nieokreślony oraz rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia, Kodeks Pracy wymaga, aby pracodawca wskazał w wypowiedzeniu przyczynę uzasadniającą tę decyzję. Dodatkowo pracodawca musi poinformować pracownika o prawie do odwołania się od wypowiedzenia.
Podana przyczyna powinna być rzeczywista i na tyle istotna, by uzasadniała decyzję o zakończeniu zatrudnienia. W praktyce jako przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę często podaje się:
- utratę zaufania pracodawcy do pracownika,
- podjęcie działalności konkurencyjnej przez pracownika,
- zawinioną utratę uprawnień,
- pojawienie się pracownika w pracy pod wpływem alkoholu lub narkotyków.
Elementy wypowiedzenia o pracę. Źródło: https://ipersonel.pl/wypowiedzenie-umowy-o-prace-na-czas-nieokreslony/
Jednak są przypadki, w których pracodawca nie może rozwiązać umowy bez wypowiedzenia:
- przebywanie pracownika na urlopie (wypoczynkowym, bezpłatnym, okolicznościowym, czy szkoleniowym) lub zwolnieniu lekarskim, urlopie macierzyńskim, tacierzyńskim, rodzicielskim lub wychowawczym,
- ciąża pracownicy (jeśli umowa na czas określony kończy się, gdy pracownica jest w 12 tygodniu ciąży, należy przedłużyć umowę do dnia porodu),
- gdy pracownikowi pozostaje mniej niż 4 lata do emerytury oraz gdy jest on działaczem związkowym.
Wypowiedzenie jest wówczas możliwe tylko w przypadkach likwidacji firmy, ogłoszenia jej upadłości, uzyskania przez pracownika renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy lub ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych.
Udowodnienie racji i przywrócenie do pracy
Załóżmy, że pracodawca zwolnił Cię bezpodstawnie bez wypowiedzenia. Aby otrzymać rekompensatę w postaci odszkodowania lub przywrócenia do pracy, konieczne jest zgłoszenie faktu wadliwego zwolnienia przed sądem. Odbywa się to poprzez odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę do Sądu Pracy wraz z roszczeniem o odszkodowanie lub przywrócenie do pracy.
Wówczas czeka Cię proces przed sądem pracy, podczas którego pracodawca będzie musiał udowodnić, że zwolnienie zostało przeprowadzone zgodnie z prawem.
Jeżeli sąd uzna, że w tym przypadku zostały złamane prawa pracy, wypowiedzenie zostanie unieważnione. Następnie może się to wiązać z powrotem do pracy. Jeżeli sąd orzeknie o przywróceniu do pracy, wcale nie oznacza to, że pracownik może czekać na ruch swojego przełożonego. Przeciwnie, niezbędne jest zgłoszenie gotowości do pracy w ciągu 7 dni.
Procedura odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę. Źródło: https://adwokat-wroclaw.biz.pl/odwolanie-do-sadu-pracy/
Trudny powrót do tej samej pracy
Jeżeli wypowiedzenie rzeczywiście było nieuzasadnione, wyrokiem sądu następuje przywrócenie pracownika do pracy i to na poprzednich warunkach pracy. Oznacza to, że podmiot zatrudniający nie może przesunąć pracownika na inne stanowisko. Jest to niedopuszczalne w świetle prawa, nawet wówczas, gdyby osoba zatrudniona na innym niż poprzednio stanowisku miała otrzymywać wynagrodzenie w wysokości takiej jak uprzednio.
Takie stanowisko zaprezentował również Sąd Najwyższy m.in. w uzasadnieniu do wyroku z dnia 26 listopada 2003 roku (sygn. akt I PK 490/02). Oznacza to, że przywrócenie do pracy doprowadza do sytuacji, w której powstaje stosunek pracy dokładnie taki, jaki istniał przed wadliwym rozwiązaniem umowy o pracę.
Zgłoś gotowość do pracy!
To, czy wyrok przywracający pracownika do pracy będzie skuteczny, w głównej mierze zależy od tego, czy pracownik zgłosi swoją gotowość do podjęcia obowiązków służbowych. Zgodnie z przepisami taka osoba ma 7 dni na zgłoszenie gotowości do pracy. Dopiero wówczas reaktywowany z mocy wydanego przez sąd orzeczenia zostaje stosunek pracy.
Faktycznie zatem, pomiędzy momentem wadliwego rozwiązania umowy o pracę a chwilą, w której pracownik składa oświadczenie o gotowości podjęcia pracy, nie istnieje między stronami stosunek pracy. Z tego też względu osoba zainteresowana powrotem do swoich zawodowych obowiązków nie może oczekiwać na ruch pracodawcy – wyłącznie od niej zależy, czy powróci do pracy.
Trzeba przy tym wiedzieć, że 7-dniowy termin zgłoszenia gotowości do podjęcia pracy liczy się od daty uprawomocnienia się wyroku o przywróceniu do pracy. W tym przypadku nie mają zastosowania przepisy Kodeksu cywilnego o przywróceniu terminu, co oznacza, że ewentualne domaganie się przez pracownika przywrócenia terminu na złożenie oświadczenia będzie nieskuteczne.
Źródło: https://www.prawowpracy.pl/powrot-do-pracy-po-terminie/
Terminy a przypadki losowe
Podmiot zatrudniający ma prawo odmówić przywrócenia do pracy pracownika. Dotyczy to jednak tylko takiej sytuacji, w której osoba zainteresowana nie złoży oświadczenia lub nie złoży go w wyżej wskazanym terminie. Zgodnie z art. 48 § 1 Kodeksu pracy: pracodawca może odmówić ponownego zatrudnienia pracownika, jeżeli w ciągu 7 dni od przywrócenia do pracy nie zgłosi on gotowości niezwłocznego podjęcia pracy, chyba że przekroczenie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.
Oznacza to, że faktycznie pracodawca ma możliwość zatrudnienia pracownika nawet wówczas, gdy ten nie złożył oświadczenia w terminie wskazanym przez ustawodawcę. W takiej jednak sytuacji podjęcie decyzji o ponownym przyjęciu do pracy pracownika jest jego dobrą wolą, a pracodawca nie jest w tej kwestii związany przepisami Kodeksu pracy.
Zatrudnienie po wyroku Sądu – jak znaleźć nową pracę?
Jeżeli pracodawca tak zdecyduje, zamiast przywrócenia do pracy po wyroku sądu może przyznać Ci odszkodowanie. To oznacza, że nie wrócisz na swoje stanowisko, tylko staniesz przed wyzwaniem znalezienia nowej pracy. Warto podejść do tej zmiany bez stresu, jak do kolejnego kroku na ścieżce zawodowej. Trudne może się okazać wspominanie o poprzedniej pracy podczas rekrutacji. Jak o tym mówić?
Tak naprawdę nie masz żadnego obowiązku zwierzać się przyszłemu pracodawcy z kłopotów prawnych z poprzednim. Z drugiej strony, każdy wyrok sądu jest informacją publiczną, a plotki o sprawie mogą dotrzeć do rekrutera, np. jeśli Twoje miejsce zamieszkania lub branża to niewielkie, hermetyczne środowisko. Wówczas warto rozważyć szczerą odpowiedź na pytanie o powód odejścia z poprzedniej pracy. Skoro Sąd zawyrokował na Twoją korzyść, oznacza to, że to pracodawca zachował się nie w porządku, a zatem nie stawia to Ciebie w złym świetle. Mimo wszystko bardzo ważne jest, w jaki sposób opowiesz o tym na rozmowie o pracę.
Najlepiej nie poświęcaj tematowi wyroku zbyt dużo czasu na rozmowie, zamiast tego skoncentruj się na swoich umiejętnościach i doświadczeniu, podkreślając gotowość do nauki i adaptacji. Staraj się też podchodzić do kolejnej pracy bez zbędnych obaw. Pamiętaj, że firma firmie nierówna i nawet jeśli masz przykre doświadczenia z poprzednim pracodawcą, nie oznacza to, że taka historia może się powtórzyć.
Przywrócenie do pracy – trudne dla obu stron
Powrót do pracy po rozstrzygnięciu sprawy zwolnienia zwykle wyobrażamy sobie jako przykre doświadczenie. Pracownik obawia się wrogiego lub chłodnego nastawienia ze strony przełożonych, poczucia izolacji i wykluczenia czy wręcz mobbingu, a także szczegółowej kontroli ze strony zwierzchników i rozmaitych prób ponownego, tym razem uzasadnionego zwolnienia z pracy. To wszystko może się jednak okazać wyłącznie tworem wyobraźni, wiele zresztą zależy od podejścia samego pracownika.
Przede wszystkim ważne jest zachowanie profesjonalizmu i skupienie się na swoich obowiązkach zawodowych. Warto unikać roztrząsania przeszłych konfliktów i starać się budować pozytywne relacje z kolegami oraz przełożonymi. Otwarta komunikacja może pomóc w rozładowaniu napięć, a jasne ustalenie swoich oczekiwań i celów zawodowych z przełożonym może pomóc w odbudowie zaufania.
To może Cię również zainteresować