Pracownik - prawa i obowiązki

Gotowość do pracy – na czym polega?

3 listopada 2023

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 5 głosów

5 głosów

4 komentarze
Gotowość do pracy – na czym polega?
Prawo do rekompensaty przysługuje wtedy, kiedy pracownik jest gotów do pracy, jednak z przyczyn niezależnych od niego nie jest w stanie jej podjąć. Czytaj dalej i dowiedz się więcej.

Czym jest gotowość do pracy?

Gotowość do pracy według polskiego prawa oznacza sytuację, w której pracownik jest zobowiązany do pozostawania w określonym miejscu i w określonym czasie, gotowy do podjęcia pracy, ale nie wykonuje jej faktycznie – przykładem może być tu na przykład konserwator maszyn. W chwili jego dyżuru potrzeba jego interwencji może się nie pojawić, ale powinien pozostać w gotowości w razie, gdyby na linii produkcyjnej doszło do awarii.

Takie pozostawanie w gotowości do podjęcia pracy może mieć miejsce zarówno w zakładzie pracy, jak i w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Jest to szczególnie istotne w pewnych profesjach, gdzie konieczność natychmiastowego reagowania może być kluczowa: w służbach medycznych, straży pożarnej czy sektorze transportowym.

Kiedy należy się rekompensata za gotowość do pracy?

Ponieważ pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy, ale nie wykonuje realnej pracy, za czas gotowości do pracy przysługuje mu rekompensata. Wyjątkiem są sytuacje, w których umowa stanowi inaczej bądź gdy zostanie wydane polecenie służbowe do faktycznego wykonania pracy. Regulacje dotyczące gotowości do pracy zostały zawarte w art. 151 (5) Kodeksu pracy.

Wysokość rekompensaty za czas gotowości do pracy wynosi 60% podstawy wynagrodzenia.

Czas pełnienia przez zatrudnionego dyżuru nie może naruszać jego prawa do odpoczynku. Inaczej mówiąc, czas gotowości do pracy powinien być zaplanowany w taki sposób, aby pracownik miał zagwarantowane prawo do nieprzerwanej przerwy w wymiarze 11 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu.

Szukasz pracy?

Kierownik budowy

P.H.U MEGA Sp. z o.o.

  • 9 000 zł brutto / mc
  • Inowrocław
Dodana

Kasjer / Kasjerka, ul. Mszczonowska 3

Golden Serwis Sp. z o. o.

  • 28-29 zł brutto / h
  • Janki
Dodana
Aplikuj bez CV

Komisjonowanie artykułów spożywczych

Kirsch Services Sp. z o.o. Sp. K

  • Niemcy
Dodana

Kasjer / Kasjerka ul. Puławska 46

Golden Serwis Sp. z o. o.

  • 28-29 zł brutto / h
  • Piaseczno
Dodana
Aplikuj bez CV

Gotowość do pracy – kierowcy

Warto zauważyć, że osobne regulacje w kwestii pełnienia dyżurów odnoszą się między innymi do kierowców oraz farmaceutów.

Do czasu pracy kierowcy nie wlicza się:

1) czasu dyżuru, jeżeli podczas dyżuru kierowca nie wykonywał pracy;

2) nieusprawiedliwionych postojów w czasie prowadzenia pojazdu;

3) dobowego nieprzerwanego odpoczynku;

4) przerwy w pracy, o której mowa w art.16 system przerywanego czasu pracy ust. 1.

art. 7 Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o czasie pracy kierowców

W ustawie dotyczącej czasu pracy kierowców znajdują się dwie istotne koncepcje, które wpływają na obliczanie czasu pracy kierowcy – gotowość do pracy oraz pozostawanie w dyspozycji pracodawcy.

Gotowość do pracy odnosi się do okresów, kiedy kierowca nie ma wyznaczonego konkretnego zadania do wykonania, ale musi pozostawać w gotowości do pracy na swoim stanowisku. Przykładem może być sytuacja, w której kierowca czeka na potencjalne zgłoszenie o konieczności wykonania zadania, takie jak transport towarów. W tym czasie nie jest aktywny, ale musi być dostępny do podjęcia pracy w dowolnym momencie. Taki okres jest zaliczany do czasu pracy kierowcy, jeśli spełnia określone kryteria.

Pozostawanie w dyspozycji pracodawcy dotyczy sytuacji, w której kierowca jest pod stałą kontrolą pracodawcy, nawet jeśli nie jest aktywnie zaangażowany w żadne zadanie. Pracodawca może w każdej chwili wydać mu polecenie lub instrukcje dotyczące pracy. To również jest uważane za czas pracy kierowcy, ponieważ jest on dostępny i pod kontrolą pracodawcy.

Oba te przykłady są ważne w kontekście zarządzania czasem pracy kierowców i mają istotny wpływ na regulacje dotyczące ograniczeń czasu pracy i okresów odpoczynku, aby zapewnić bezpieczeństwo na drodze.

Gotowość do pracy – farmaceuci

Rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych powinien być dostosowany do potrzeb ludności i zapewniać dostępność świadczeń również w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy.

art. 94 § 1 Prawa farmaceutycznego

Jak widać, apteki pracują nieco inaczej. W wyroku z dnia 30 września 2008 roku (sygn. akt II SA/Ke 388/08) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach stwierdził, że praca w godzinach nocnych, jak również w dni ustawowo wolne jest wpisana w zadania ustawowe każdej apteki. Inaczej mówiąc, farmaceuta, który otrzyma polecenie służbowe pracy w godzinach nocnych, jest zobowiązany je wykonać i nie może go kwestionować. Czas takiego dyżuru będzie wliczony do czasu pracy, a pracownik musi otrzymać stosowne wynagrodzenie.

Podsumowanie

Zgodnie z polskim prawem gotowość do pracy oznacza stan, w którym pracownik jest zobowiązany przez pracodawcę do przebywania w określonym miejscu i czasie. Jest gotów do pracy, ale nie wykonuje jej faktycznie. To wiąże się z rekompensatą czasu dyżuru.

Ostateczne zasady i wynagrodzenie za taką gotowość mogą być uzależnione od umowy o pracę lub regulaminów wewnątrzzakładowych. Warto również zauważyć, że w przypadku niektórych zawodów, takich jak kierowcy i farmaceuci, istnieją szczególne przepisy dotyczące czasu gotowości do pracy.

To może Cię również zainteresować

Prawa pracownika - nawet nie wiesz, ile Ci się należy

Najczęściej zadawane pytania

Czym jest gotowość do pracy według polskiego prawa?

Gotowość do pracy oznacza obowiązek pracownika do pozostawania w stanie gotowości do wykonania pracy w wyznaczonym miejscu, za co może przysługiwać rekompensata.

Kiedy należy się rekompensata za gotowość do pracy?

Rekompensata przysługuje, gdy pracownik pozostaje w gotowości do pracy w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę i spełnione są określone warunki.

Jakie są formy rekompensaty za gotowość do pracy?

Formy rekompensaty to czas wolny odpowiadający długości dyżuru lub rekompensata finansowa w wysokości 60% wynagrodzenia.

Czy za rzeczywistą pracę w czasie gotowości przysługuje wynagrodzenie?

Tak, jeśli pracownik zostanie wezwany do rzeczywistego wykonania pracy podczas dyżuru, przysługuje mu standardowe wynagrodzenie.

Czy mogę negocjować warunki rekompensaty za gotowość do pracy?

Tak, szczegóły dotyczące rekompensaty mogą być określone w umowie o pracę lub wewnątrzzakładowych regulacjach.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Anna Różak

Copywriterka, autorka głównie dla branży HR. Piszę o rekrutacji, benefitach pracowniczych, jestem na bieżąco ze zmianami w prawie pracy.

Prywatnie mnóstwo czytam i opiekuję się najpiękniejszym kundelkiem po tej stronie Wisły.

4 komentarze

Nataniel

Nataniel

Sporo takich pracowników w wielu firmach działa, niestety sytuacja jest niezręczna ale czasami można zyskać zatrudnienie.
Klaudia

Klaudia

Bardzo wiele jest takich opcji, szczególnie w firmach produkcyjnych. Ja tego nie rozumiem, ale ktoś może czerpać korzyści gdy się sprawdził i np. ma szansę na jakiś angaż.
farmmmmmma...

farmmmmmma...

Czy jesteś pracownikiem "w gotowości"? Kogo ten temat interesuje, niech sobie poczyta ten artykuł. Ja osobiście jetem pracownikiem w gotowości.
39 i pół

39 i pół

Spotkałem się z sytuacją, że pracownicy, którzy byli przyjęci na przykład na zastępstwo mogą mieć sygnał z firmy, że jak będzie wakat to wskakują od razu na stanowisko.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.