Spis treści
Wiele osób wstrzymuje się z podjęciem decyzji o założeniu działalności gospodarczej z obawy o koszty obowiązkowych składek. Są one nie tylko przymusowe, ale ich wysokość często nie zależy od dochodu osiąganego przez przedsiębiorcę. Mamy jednak dobrą wiadomość — jeśli stawiasz pierwsze kroki na gruncie własnej działalności, prawdopodobnie możesz skorzystać z preferencyjnego ZUS-u.
Jakie składki są obowiązkowe?
Przedsiębiorca jest zobowiązany odprowadzać następujące składki:
- społeczne (emerytalna, rentowa, wypadkowa, chorobowa – nieobowiązkowa),
- zdrowotne,
- na Fundusz Pracy.
Jeśli nie możesz skorzystać z żadnych ulg, wówczas składki te będziesz musiał opłacać w pełnej wysokości. Podstawa, od której są odprowadzane, to 60% przewidywanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
- emerytalna 1015,78 zł,
- chorobowa 127,49 zł
- rentowa 416,30 zł
- wypadkowa – 86,90 zł
- na Fundusz Pracy – 127,49 zł.
Mimo że jest nieobligatoryjna, warto ją opłacać, aby nie zostać zupełnie bez środków do życia w razie niedyspozycji zdrowotnej. Składką chorobową powinny zainteresować się także przyszłe mamy ze względu na urlop macierzyński.
Kto może skorzystać z ulg dla początkujących przedsiębiorców?
Zanim przejdziemy do omówienia rodzajów ulg, warto zaznaczyć, kto może z nich skorzystać. Z definicji, z programów Ulga na start, Preferencyjny ZUS oraz Mały ZUS Plus może skorzystać każdy początkujący przedsiębiorca. Wyjątkiem są dwie sytuacje:
- Jeśli w okresie 60 miesięcy przed zarejestrowaniem działalności prowadziłeś (lub nadal prowadzisz) inną, pozarolniczą działalność gospodarczą.
- Jeśli w ramach działalności gospodarczej będziesz świadczył te same co wcześniej usługi dla Twojego wcześniejszego pracodawcy (dotyczy także spółdzielczego stosunku pracy). Dotyczy sytuacji, w której współpracowałeś z podmiotem w tym samym lub ubiegłym roku kalendarzowym.
Jeśli pracodawca namawia Cię na przejście na B2B, musisz wiedzieć, że w takim przypadku obniżenie składek nie będzie możliwe. To samo w sytuacji, w której prowadzisz lub w ciągu 5 lat prowadziłeś już swoją firmę.

ZUS dla początkującego przedsiębiorcy – ulga na start
Jeśli dopiero planujesz założenie działalności i nie dotyczy Cię żadna z powyższych sytuacji, możesz skorzystać z ulgi na start. Oznacza to, że przez pierwszych 6 miesięcy działalności będziesz zobowiązany do opłacania jedynie składki zdrowotnej. W 2025 jej minimalna kwota wynosi 461,66 zł.
Jeśli skorzystasz z opodatkowania na zasadach ogólnych, wówczas składka wyniesie 9% wymiaru składki (czyli Twojego dochodu). Przy podatku liniowym jest to 4,9% wielkości składki, a przy ryczałcie – 9% zryczałtowanej podstawy.
Jeśli zdecydujesz się przygotowywać rozliczenia z ZUS-em sam, bez pomocy księgowości, a Twój dochód nie przekroczy minimalnej krajowej, wówczas Twoim jedynym obowiązkowym kosztem będzie tylko składka 461,66 zł.
Na kolejne 24 miesiące – Mały ZUS
Aby nie znokautować początkujących przedsiębiorców dużym ZUS-em po pierwszych 6 miesiącach, ustawodawca przewidział dodatkowy okres z możliwością optymalizacji składki. Mały ZUS (zwany także ZUS-em preferencyjnym) to prawdziwa ulga dla przedsiębiorców.
Wysokość składek preferencyjnego ZUS-u jest obliczana od podstawy. Jednak nie od pełnej, a obniżonej kwoty. Nie może wynieść mniej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. W 2025 roku podstawą tą jest 30% z kwoty 4666 zł, co daje 1399,80 zł. W związku z tym wysokość składek ZUS to 439,10 zł (uwzględniając dobrowolne ubezpieczenie chorbowe). Do tego należy wliczyć składkę zdrowotną, która jak pamiętasz, wynosi co najmniej 461,66 zł miesięcznie.

Źródło obrazka: https://tvn24.pl/biznes/dlafirm/najnizsza-krajowa-2025-maly-zus-wyliczenia-st7965845
Mały ZUS Plus
Koniec Małego ZUS-u nie oznacza końca ulg. Możesz skorzystać z Małego ZUS-u Plus, dzięki czemu możesz nadal wpłacać niższe kwoty. Łącznie preferencyjne stawki ZUS możesz odprowadzać przez 36 z pierwszych 60 miesięcy prowadzenia działalności.
Uwaga: ulga nie dotyczy składki zdrowotnej, ale uwzględnia składki na ubezpieczenie społeczne.
Optymalizacja składek. Czy to możliwe?
Ponieważ duży ZUS to spore obciążenie finansowe dla przedsiębiorców, wielu z nich zastanawia się, jak sobie z tym poradzić. W ostatnich latach na rynku pojawiły się firmy oferujące klientom nie tylko możliwość optymalizacji składki wypadkowej (ma to znaczenie zwłaszcza dla firm zatrudniających wielu pracowników), lecz także przeniesienie działalności do jednego z krajów europejskich, w których składki są znacznie niższe (np. Słowacja, Wielka Brytania).
Choć przeniesienie firmy za granicę jest możliwe, to wykorzystywanie nieprecyzyjnych przepisów może w konsekwencji przynieść więcej szkód niż pożytku. O tym powinien pamiętać każdy przedsiębiorca zainteresowany takim rozwiązaniem.
Podsumowanie
Jeśli planujesz rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej, warto wiedzieć, że istnieją różne ulgi dla początkujących przedsiębiorców. Aby z nich skorzystać, musisz spełniać odpowiednie warunki. Dlatego ważne jest, aby dokładnie zrozumieć, jakie ulgi są dostępne i jakie składki są obowiązkowe w Twojej sytuacji. Jeśli masz wątpliwości, skontaktuj się z doradcą finansowym i znajdź biuro księgowe godne zaufania.
To może Cię również zainteresować