Spis treści
Zobacz także: Zawieszenie prawa do emerytury z powodu kontynuowania zatrudnienia - w jaki sposób ZUS przeliczy emeryturę zawieszoną?
Emerytura pomostowa — czym jest i jakie warunki trzeba spełnić, aby ją otrzymać?
Emerytura odgrywa znaczącą rolę w życiu większości z nas. Nic w tym dziwnego, ponieważ z jednej strony jest to świadczenie, na które pracuje się często przez dziesiątki lat, z drugiej bez niego trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie w podeszłym wieku. Wyróżniamy wiele rodzajów, w tym emeryturę stażową czy właśnie emeryturę pomostową. Sprawdźmy, o co dokładnie chodzi!
Czym jest emerytura pomostowa?
Najprościej rzecz ujmując, emerytura pomostowa to świadczenie przysługujące osobom, które wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Dotyczy ono osób zatrudnionym w oparciu o stosunek pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. Kwestie związane z uzyskaniem prawa do emerytury pomostowej uregulowano dokładnie w Ustawie z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych. Zgodnie z tym aktem prawnym, przez prace w szczególnych warunkach należy rozumieć “prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku.” W tym kontekście mówimy m.in. o pracy pod ziemią, pod wodą, w powietrzu, ciężkich pracach fizycznych itp.
Komu należy się emerytura pomostowa?
Praca o szczególnym charakterze to natomiast taka praca, która wymaga “szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się.” Jako przykłady można podać pracę kontrolerów ruchu lotniczego, ratowników medycznych, kierowców pojazdów uprzywilejowanych, maszynistów pojazdów trakcyjnych itp. Emerytura pomostowa warunki - jakie jeszcze trzeba spełnić? Od którego rocznika obowiązuje emerytura pomostowa? Świadczenie przysługuje osobom, które spełniają łącznie następujące warunki: urodziły się po 31 grudnia 1948 roku; ukończyły co najmniej 55 lat (kobiety) albo 60 lat (mężczyźni); pracowały w szczególnych warunkach lub świadczyły pracę o szczególnym charakterze przez okres obejmujący minimum 15 lat; wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w okresie przed 1 stycznia 1999 r. oraz po 31 grudnia 2008 r. Znaczenie ma także suma okresów składkowych oraz nieskładkowych, która w przypadku kobiet musi wynosić co najmniej 20 lat, a u mężczyzn minimum 25 lat, z zastrzeżeniem, że okresy nieskładkowe obliczane są w wymiarze nie większym niż ⅓ okresów składkowych. Emerytura pomostowa a zwolnienie z pracy - rozwiązanie stosunku pracy jest konieczne do tego, aby uzyskać prawo do ubiegania się o przyznanie świadczenia. W praktyce nie jest więc możliwe dorabianie sobie do emerytury na podstawie umowy o pracę.
Ile wynosi emerytura pomostowa?
Emerytura pomostowa jest wypłacana z Funduszu Emerytur Pomostowych, który jest obowiązkowo zasilany przez pracodawców zatrudniających pracowników, którzy w przyszłości mogą z niego korzystać. Ile wynosi emerytura pomostowa? Wysokość świadczenia jest obliczana zawsze indywidualnie, a kluczowe znaczenie ma długość stażu pracy oraz kwota środków zgromadzonych ze składek i kapitału początkowego. W 2022 roku najniższa emerytura pomostowa wynosi 1338,44 zł brutto.
Różnice pomiędzy wcześniejszą emeryturą, a emeryturą pomostową
Emerytura pomostowa jest bardzo często określana wcześniejszą emeryturą i jak się okazuje, jest to spory błąd. Obu pojęć nie można używać przemiennie, ponieważ mówimy tutaj o dwóch odmiennych świadczeniach. Zarówno emeryturę wcześniejszą, jak i pomostową mogą otrzymać osoby, które wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Różnica sprowadza się jednak do pozostałych warunków, w tym w szczególności do innego wymaganego stażu pracy. Co istotne, emerytura pomostowa, w przeciwieństwie do wcześniejszej, jest świadczeniem, które ma charakter przejściowy. Oznacza to, że po osiągnięciu przez uprawnionego powszechnego wieku emerytalnego, otrzyma on świadczenie na ogólnych zasadach dotyczących ubezpieczeń społecznych.
Emerytura pomostowa – jak ją otrzymać?
Emerytura pomostowa a lata pracy - jeśli ten i wszystkie pozostałe warunki zostały spełnione, wszystko w rękach samego zainteresowanego. Emerytura pomostowa jest bowiem przyznawana na wniosek pracownika. Formularz EPOM trzeba dostarczyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych najpóźniej w miesiącu, w którym nastąpiło spełnienie kryteriów uprawniających do pobierania środków. W kontekście emerytur warto przy okazji zapoznać się także z tematem dziedziczenia świadczeń, w tym prawa do renty rodzinnej.
- Emerytura pomostowa to specjalne świadczenie przysługujące osobom wykonującym pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
- Aby otrzymać emeryturę pomostową, należy spełnić określone warunki związane m.in. z wiekiem, stażem pracy oraz rodzajem wykonywanej pracy.
- Wysokość emerytury pomostowej zależy od liczby lat przepracowanych w szczególnych warunkach oraz od sumy składek i kapitału początkowego zgromadzonych w Funduszu Emerytur Pomostowych.
- Należy odróżnić emeryturę wcześniejszą od emerytury pomostowej, ponieważ różnią się m.in. wymaganym stażem pracy i charakterem świadczenia.