Spis treści
Powrót z urlopu bezpłatnego a urlop wypoczynkowy
Zgodnie z art. 174 § 1 Kodeksu pracy: „Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego”. Jednocześnie jednak tego okresu nie wlicza się do okresu czasu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Z powyższego wysunąć można wniosek, że pracownikowi, który w ciągu roku skorzystał z urlopu bezpłatnego, naliczać należy urlop płatny zgodnie z zasadą proporcjonalności.
Zadanie sprowadza się więc do przeliczenia, przez ile dni zatrudniony świadczył pracę i ile przysługuje mu dni urlopu z jednoczesnym jednak pominięciem dni, które zatrudniony wykorzystał w ramach urlopu bezpłatnego.
Kiedy udzielać urlopu bezpłatnego?
Aktualnie obowiązujące przepisy nie wskazują, jak długi może być okres urlopu bezpłatnego udzielony pracownikowi. Kwestia ta pozostaje do ustalenia pomiędzy zainteresowanymi stronami, czyli pracodawcą i zatrudnionym. Z punktu widzenia jednak zarówno tego pierwszego, jak i drugiego warto pamiętać, że sytuacją korzystniejszą jest wykorzystanie – w pierwszej kolejności – urlopu płatnego, który przysługuje pracownikowi na podstawie zawartej z podmiotem zatrudniającym umowy. W ten sposób nie tylko nie traci się prawa do urlopu płatnego w przypadku, gdy urlop bezpłatny trwa powyżej 30 dni, ale i nie trzeba dokonywać szczegółowych wyliczeń.
Kodeks pracy a urlop wypoczynkowy po bezpłatnym
Osoby, które zmagają się z dokonaniem prawidłowego obliczenia dni wolnych, powinny w pierwszej kolejności zapoznać się z art. 155 i art. 155 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy. Pierwszy z nich wyjaśnia sytuacje, w których pracownik nie świadczy pracy i w związku z tym przysługuje mu obniżony wymiar urlopu wypoczynkowego. Są to, poza omawianym urlopem bezpłatnym, również takie sytuacje, jak:
Pracownik fizyczny
MGsolutions MGJJ Sp. z o. o. Sp. k.
- 10 000-13 000 zł brutto / mc
- Niemcy
Asystent w dziale zakupów
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Stargard
Technolog oczyszczania ścieków
Zakład Gospodarki Odpadami S.A. w Bielsku-Białej
- Bielsko-Biała
Fizjoterapeutka / Fizjoterapeuta domowy
Integra Medica
- praca regionalna
Specjalista ds. industrializacji
SEWS-CABIND POLAND
- Żywiec
- urlop wychowawczy,
- odbywanie zasadniczej służby wojskowej lub jej form zastępczych, okresowej służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego albo ćwiczeń wojskowych,
- tymczasowe aresztowanie,
- odbywanie kary pozbawienia wolności,
- nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy.
Warto jednak wskazać, że okres braku świadczenia pracy, w którym zatrudniony nie nabywa prawa do płatnego urlopu wypoczynkowego, powoduje skrócenie tego urlopu tylko wtedy, gdy trwa łącznie co najmniej jeden miesiąc. Jednocześnie jednak Kodeks pracy uściśla, co następuje, jeżeli ów okres bez świadczenia pracy przypada po nabyciu prawa do urlopu.
§ 2. Jeżeli okres, o którym mowa w § 1 pkt 1 i 3-6, przypada po nabyciu przez pracownika prawa do urlopu w danym roku kalendarzowym, wymiar urlopu pracownika powracającego do pracy w ciągu tego samego roku kalendarzowego ulega proporcjonalnemu obniżeniu, chyba że przed rozpoczęciem tego okresu pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze.
Wyliczanie urlopu wypoczynkowego po urlopie bezpłatnym
Teoria, jak wiadomo, to nie praktyka. Warto powyższe przeanalizować na konkretnym przykładzie. I tak, zakładając, że pracownik z 4-letnim stażem zawnioskował o jeden miesiąc urlopu bezpłatnego, to jego urlop wypoczynkowy został obniżony dokładnie o 1,66 dnia. Liczba ta bierze się z następującego wyliczenia: 1/12 x 20 dni.
W efekcie zatrudnionemu pozostaje 19 dni urlopu wypoczynkowego, który może wykorzystać w dowolny sposób według własnego uznania, przy czym według prawa pracy 10 dni z tego urlopu należy wykorzystać ciągiem.
Urlop bezpłatny? Koniecznie na piśmie!
To, że urlop taki może być wzięty w każdej chwili, nie oznacza, że pracodawca może przymusowo wysłać pracownika na taki urlop. Każdy zatrudniony powinien pamiętać, że pracodawca nie może udzielić osobie zatrudnionej urlopu bezpłatnego bez jej pisemnego wniosku. Trzeba wskazać, że na takim stanowisku stanął również Sąd Apelacyjny w wyroku z dnia 15 października 1996 roku (sygn. akt III Aua 34/96). W każdym przypadku ewentualne udzielenie takiego urlopu jest uznawane za bezskuteczne, zaś pracownik powinien po prostu wykonywać swoje obowiązki. Jeżeli pracodawca zmusi pracownika do skorzystania z urlopu bezpłatnego, zatrudniony ma prawo domagać się tak zwanego wynagrodzenia przestojowego.
Czy można wziąć urlop bezpłatny, mając jeszcze wypoczynkowy?
Urlop wypoczynkowy to prawo każdego pracownika zatrudnionego na podstawie stosunku pracy. Nieco innym rodzajem urlopu, którego może udzielić pracodawca, jest urlop bezpłatny. Kiedy przysługuje, ile może trwać i czy można go wziąć, gdy ma się jeszcze niewykorzystany urlop wypoczynkowy – te kwestie reguluje Kodeks pracy. Urlop bezpłatny może być udzielony pracownikowi bez względu na to, czy wykorzystał on cały wymiar urlopu wypoczynkowego. Może być on udzielony na dowolny cel, np. w celu szukania innego zatrudnienia, wyjazdu do pracy sezonowej czy w celach zdrowotnych. Pracownik nie ma obowiązku uzasadniać swojego wniosku, ale musi wskazać w nim czas trwania urlopu.
Nie istnieją przepisy prawa, które nakazywałyby w pierwszej kolejności wykorzystanie urlopu wypoczynkowego. Oznacza to, że z urlopu bezpłatnego można skorzystać w każdej chwili, przy czym pracodawca może zachęcać pracownika do wykorzystania w pierwszej kolejności uprawnień do wypoczynku płatnego. Działanie to wynika z terminowości udzielania takich urlopów, przy czym jest dla pracownika korzystniejsze.
Według Kodeksu pracy, jeśli urlop bezpłatny trwa przynajmniej miesiąc, to konieczne jest obniżenie wymiaru bieżącego urlopu wypoczynkowego w roku, w którym pracownik wraca do pracy. W przypadku, gdy urlop bezpłatny przypada w momencie, gdy pracownik nabył już prawo do urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym, to po powrocie do pracy wymiar urlopu płatnego zostaje proporcjonalnie obniżony. Jest to niemożliwe w sytuacji, gdy przed urlopem bezpłatnym pracownik wykorzystał cały urlop wypoczynkowy – wówczas pula urlopowa nie może zostać obniżona.
Jak więc widać, bardziej opłaca się najpierw wykorzystać urlop wypoczynkowy, chyba że urlop bezpłatny będzie trwał krócej niż miesiąc. Urlop bezpłatny a wymiar urlopu wypoczynkowego to kwestia dokładnie uregulowana przez Kodeks pracy. Nie ma tu żadnych odstępstw, ale warto pamiętać, że w przepisach przewidziano specjalny rodzaj urlopu bezpłatnego, który przyznawany jest w celu podjęcia pracy u innego pracodawcy. Wykorzystuje się go wówczas, gdy obaj pracodawcy porozumieją się w tej kwestii, a pracownik wyrazi zgodę na taką czasową zmianę pracodawcy.
To może Cię również zainteresować
