Spis treści
Każdy pracownik ma prawo wystąpić z pisemnym wnioskiem do pracodawcy o udzieleniu mu urlopu bezpłatnego. Zgodnie z art. 174 § 1 Kodeksu pracy pracodawca może, choć nie musi podwładnemu takiego urlopu udzielić. Jednocześnie należy pamiętać, że tego urlopu nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Nie są odprowadzane za pracownika składki na ubezpieczenie społeczne. W przypadku kobiety, która urodziła, przebywając właśnie na urlopie bezpłatnym, trzeba pamiętać o tym, że nabędzie ona prawo do urlopu macierzyńskiego dopiero po zakończeniu wcześniejszego urlopu. Prawo do zasiłku macierzyńskiego również powstaje w dniu następnym po zakończeniu urlopu bezpłatnego. Zasiłek macierzyński przysługuje niezależnie od tego, jak długo ma się ubezpieczenie chorobowe. Na przykład jeśli urodziłaś dziecko dzień po tym, jak zgłosiłaś się do ubezpieczenia chorobowego albo zgłosił Cię do niego płatnik, to zasiłek macierzyński i tak Ci przysługuje.
Uprawnienia rodzicielskie
Urlop rodzicielski zaliczyć należy do jednych z uprawnień rodziców. Jego wymiar (przy urodzeniu jednego dziecka) to 41 tygodni. Z punktu widzenia pracowników ważne jest, że skorzystać z niego mogą zarówno pracownik-matka, jak i pracownik-ojciec. W drugim przypadku niezbędne jest pamiętanie o pewnej puli warunków, których spełnienie jest konieczne. Mowa tu o:
- wykorzystaniu przez pracownicę co najmniej 9 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie,
- stanie matki, który wymaga opieki szpitalnej (kobieta nie ma możliwości osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem),
- posiadaniu przez ojca statusu pracownika, czyli zawarcia umowy o pracę.
Jednocześnie uprawnienia te nieco inaczej wyglądają w sytuacji, w której pracownica skorzystała właśnie z urlopu bezpłatnego.
Zawieszenie stosunku pracy
W praktyce skorzystanie przez pracownika z urlopu bezpłatnego powoduje czasowe zawieszenie stosunku pracy. Jeżeli z urlopu korzysta ciężarna pracownica, to nie nabywa ona prawa do urlopu macierzyńskiego do momentu, do którego nie zakończy się pierwszy ze wskazanych urlopów. Inaczej mówiąc, urlop macierzyński będzie jej przysługiwał dopiero następnego dnia po upływie terminu urlopu bezpłatnego.
Taka sytuacja może być jeszcze bardziej skomplikowana, jeżeli pracownica zatrudniona była w dwóch zakładach pracy. W skrajnym przypadku może okazać się, że nie będzie ona miała możliwości skorzystania z urlopu macierzyńskiego w dodatkowym zatrudnieniu. Może to mieć miejsce choćby wtedy, gdy zakończenie urlopu bezpłatnego będzie przypadało już po wyczerpaniu przysługującego jej urlopu macierzyńskiego.
Co później?
Warto pamiętać, że zainteresowane strony mogą też zdecydować, że pracownica wcześniej zakończy urlop bezpłatny, dzięki czemu będzie mogła skorzystać z przysługującego jej urlopu macierzyńskiego w sytuacji, gdy świadczy pracę w dwóch zakładach pracy. Jednocześnie trzeba pamiętać, jak wyglądać powinien powrót pracownicy po urlopie macierzyńskim. Otóż zgodnie z art. 1832 Kodeksu pracy, zatrudniona powinna wrócić do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, to na stanowisko równorzędne z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jej kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie by otrzymywała, gdyby nie korzystała z urlopu.
Trzeba też pamiętać, że od 1 października 2013 roku zmieniły się przepisy dotyczące zasad udzielania urlopów wychowawczych. Z takiego skorzystać może każda pracownica zatrudniona co najmniej 6 miesięcy — wówczas przysługuje jej urlop w wymiarze 36 miesięcy w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 5. roku życia.
To może Cię również zainteresować